بررسی ترکیبات طبیعی اندام های مختلف گیاهان ایران و تعیین پایداری برخی از مواد متشکله آن ها

اندام هوائی گیاه teucrium polium که از روستای کلک در بخش صالح آباد در شهرستان مهران در استان ایلام در بهار 1389 جمع آوری شده بود در سایه خشک شد و اندام های مختلف آن جداسازی شد. به وسیله روش تقطیر با آب ،دستگاه کلونجر، از برگ ، ساقه وریشه گیاه اسانس گیری انجام شد. پس از اسانس گیری اسانس ها توسط دستگاه کروماتوگراف گازی کوپل به طیف سنج جرمی مورد آنالیز قرار گرفت . طیف جرمی ترکیبات آنها با طیف استاندارد هر ترکیب مورد مقایسه قرار گرفتند و ترکیبات با این روش و استفاده از اندیس بازداری کواتس مور شناسائی قرار گرفتند. از برگ این گیاه جمعا 41 ترکیب که 48/98% کل اسانس را شامل می شود مورد شناسائی قرار گرفت. و ترکیبات آلفا-مورولول (03/20%) ، بتا-کاریوفیلن (11/10%) ،آلفا-کادینول (8/11%) و بتا-پینن (65/6%) عمده بودند. ترکیبات این روغن اسانسی شامل 9 مونو ترپن هیدروکربنه (96/14%) ، 9 مونوترپن اکسیژن دار(49/6%) ، 9 سزکوئی ترپن هیدرو کربنه (3/27%) ، 10 سزکوئی ترپن اکسیژن دار (28/48%) و 4 ترکیب غیر ترپنوئیدی(45/1%) بودند. از ساقه این گیاه جمعا 44 ترکیب که 1/96% کل اسانس را شامل می شود مورد شناسائی قرار گرفت. که از این بین ترکیبات آلفا-مورولول (02/25%) ، آلفا-کادینول (72/15%) ، بتا-کاریوفیلن (86/10%) و المول (53/5%) بالاترین درصد را دارا بودند. ترکیبات این اسانس را 8 مونو ترپن هیدروکربنه (81/3%) ، 8 مونوترپن اکسیژن دار(92/2%) ، 12 سزکوئی ترپن هیدرو کربنه (28/23%) ، 10 سزکوئی ترپن اکسیژن دار (61/57%) و 6 ترکیب غیر ترپنوئیدی(39/8%) تشکیل می دادند. از ریشه این گیاه جمعا 15 ترکیب که 49/88% کل اسانس را شامل می شود مورد شناسائی قرار گرفت. در بین ترکیبات هگزادکانوئیک اسید (37/19%) ، آلفا-مورولول (53/18%) ، آلفا-کادینول (01/12%) ، ایکوزان (93/8%) و بتا-کاریوفیلن (64/7%) عمده بودند. ترکیبات ریشه شامل 4 سزکوئی ترپن هیدرو کربنه(00/12%) ، 6 سزکوئی ترپن اکسیژن دار (98/40%) ،5 ترکیب غیر ترپنوئیدی (51/35%) بودند. در هر سه روغن اسانسی برگ ساقه و ریشه ترکیبات آلفا-مورولول بتا-کاریوفیلن آلفا-کادینول و المول از درصد بالا و تقریبا مشابه برخوردار است. همچنین بااستفاده مکانیک کوانتومی پایدارترین شکل فضایی ترکیب آلفا-مورولول مشخص گردید.